Τι είναι η Εικονική Πραγματικότητα (Virtual Reality)
VR Virtual Reality ή Εικονική Πραγματικότητα είναι η χρήση υψηλής τεχνολογίας μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών με σκοπό τη δημιουργία της προσομοίωσης ενός περιβάλλοντος χώρου.
Στην πραγματικότητα η παραπάνω πρόταση ακούγεται βαρετή και δεν αναδεικνύει το ενδιαφέρον και την εντύπωση που μπορεί να προκαλέσει η Εικονική Πραγματικότητα.
Η εικονική πραγματικότητα τοποθετεί τον χρήστη μέσα σε μια ψηφιακή τρισδιάστατη εμπειρία. Αντί να βλέπει μπροστά του μια απλή οθόνη δύο διαστάσεων, ο χρήστης “μεταφέρεται” και αλληλοεπιδρά σε τρισδιάστατους κόσμους χωρίς όρια.
Η εικονική πραγματικότητα είναι καθηλωτική, δημιουργημένη από υπολογιστή, πιστευτή και αντιληπτή ως πολυδιάστατη εμπειρία, ενώ είναι (φυσικά) και διαδραστική.
Το πλέον αναγνωρίσιμο αξεσουάρ της Εικονικής Πραγματικότητας είναι τα ειδικά γυαλιά (head-mounted display / HMD) που φοράμε για να έρθουμε σε επαφή με τον εικονικό κόσμο. Μερικές από τα πιο γνωστά σχετικά προϊόντα είναι τα: HTC Vive, Oculus Rift και Playstation VR (PSVR).
Τι είναι η Εικονική Πραγματικότητα
Είδη Εικονικής Πραγματικότητας
Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι Εικονικής Πραγματικότητας.
Μη εμβυθιστική εικονική πραγματικότητα (Non-Immersive VR)
Πρόκειται για την πιο συχνή και συνηθισμένη κατηγορία και για αυτό αρκετές φορές δεν την αντιλαμβανόμαστε καν ως εικονική πραγματικότητα. Το πιο απτό παράδειγμα αυτής της κατηγορίας είναι να βιντεοπαιχνίδια, στα οποία δημιουργείται ένα περιβάλλον μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών. Αυτή η εμπειρία θεωρείται, πλέον, μη καθηλωτική και για αυτό αναφέρεται ως μη εμβυθιστική εικονική πραγματικότητα.
Ημι-εμβυθιστική εικονική πραγματικότητα (Semi-Immersive VR)
Αυτός ο τύπος εικονικής πραγματικότητας παρέχει μια εμπειρία εν μέρει βασισμένη σε εικονικό περιβάλλον. Συνήθως χρησιμοποιείται για εκπαιδευτικούς σκοπούς με μεγάλα συστήματα προβολέων, όπως για παράδειγμα οι προσομοιωτές πτήσης για εκπαιδευόμενους πιλότους.
Πλήρως εμβυθιστική εικονική πραγματικότητα (Fully Immersive VR)
Αν και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν διαθέσιμες τεχνολογίες VR που να θεωρούνται πλήρως και απολύτως καθηλωτικές, οι ραγδαίες εξελίξεις μάς κάνουν να προβλέπουμε ότι μάλλον βρίσκονται προ των πυλών. Αυτός ο τύπος εικονικής πραγματικότητας δημιουργεί την πιο ρεαλιστική εμπειρία προσομοίωσης, από την όραση και τον ήχο, μέχρι και την… όσφρηση.
Ναι, με λίγα λόγια, φίλοι του Gran Turismo ετοιμαστείτε να μυρίσετε… καμένο λάστιχο. Άλλωστε τα παιχνίδια αγώνων αυτοκινήτων είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα καθηλωτικής εικονικής πραγματικότητας, που δίνει στον χρήστη την αίσθηση της ταχύτητας και των οδηγικών δεξιοτήτων. Ας μην ξεχνάμε ότι η τεχνολογία VR, αρχικά, αναπτύχθηκε για gaming και λοιπούς σκοπούς ψυχαγωγίας, (πράγμα ιδιαίτερα παράδοξο αν σκεφτεί κανείς ότι η συντριπτική πλειονότητα των εφευρέσεων γίνεται για… στρατιωτικούς σκοπούς), αλλά η χρήση της μεταφέρεται όλο και σε περισσότερους τομείς.
Τι είναι η Εικονική Πραγματικότητα
Σκοπός της Εικονικής Πραγματικότητας (VR)
Ένας από τους πλέον βασικούς στόχους είναι η προσομοίωση και η διέγερση των ανθρώπινων αισθήσεων (και των πέντε). Σκοπός είναι ο υπολογιστής να μπορέσει να γίνει το όχημα που θα μας μεταφέρει σε νέους, εντυπωσιακούς και πρωτόγνωρους κόσμους.
Προς το παρόν, ο πιο σημαντικός περιορισμός για την επίτευξη πραγματικά εντυπωσιακών εμπειριών είναι η περιορισμένη(!) υπολογιστική ισχύς και η διαθεσιμότητα περιεχομένου. Παρόλα αυτά οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και η πρόοδος εντυπωσιακή.
Εκτός από την εξέλιξη του software (και τις προσπάθειες δημιουργίας “ψηφιακών κόσμων” τύπου Metaverse), έχουμε αντίστοιχη εντυπωσιακή εξέλιξη και στο hardware, με τις συσκευές να γίνονται όλο και πιο μικρές, γρήγορες και αποδοτικές.
Η Εικονική Πραγματικότητα (VR) εκτός από τον τομέα της ψυχαγωγίας, βρίσκει πολλές εφαρμογές στην εκπαίδευση, στην επιστημονική έρευνα, στο εμπόριο, στην παραγωγή κ.α.
Αρχιτέκτονες και πολιτικοί μηχανικοί χρησιμοποιούν τόσο την εικονική πραγματικότητα (VR), όσο και την AR (Augmented Reality – Επαυξημένη Πραγματικότητα).
Τοπικές αρχές και δημοτικά συμβούλια χρησιμοποιούν ένα συνδυασμό των δύο τεχνολογιών για να αποδοτικό πολεοδομικό σχεδιασμό και βιώσιμη ανάπτυξη.
Τι είναι η Εικονική Πραγματικότητα
Διαφορά μεταξύ της εικονικής πραγματικότητας (VR) και της επαυξημένης πραγματικότητας (AR)
Η εικονική πραγματικότητα (VR) είναι μια τεχνητή και πλήρως καθηλωτική εμπειρία που μας “αποκλείει” και μας αποκρύπτει τον φυσικό κόσμο.
Η επαυξημένη πραγματικότητα (AR) “επεμβαίνει” σε αυτό που πραγματικά βλέπει ο χρήστης στο φυσικό του περιβάλλον με ψηφιακές παρεμβολές που ενσωματώνουν τεχνητά αντικείμενα. Κοινώς, με τη χρήση του κατάλληλου εξοπλισμού, ο χρήστης βλέπει το φυσικό περιβάλλον με επιπρόσθετα ψηφιακά γραφικά που ενσωματώνονται στο φυσικό περιβάλλον και δημιουργούν ένα νέο υβριδικό περιβάλλον.
Στη VR δημιουργείται μία εικονική εμπειρία από το μηδέν, ενώ στην AR τα γραφικά προστίθενται στο ήδη υπάρχον φυσικό περιβάλλον.
Τι είναι η Εικονική Πραγματικότητα
Επίδραση 3D VR σε μάτια και εγκέφαλο
Για μία καθηλωτική εμπειρία εικονικής πραγματικότητας απαιτείται ο συνδυασμός τεχνικού εξοπλισμού και λογισμικού ώστε να καταφέρουν να ξεγελάσουν τον εγκέφαλο και να του δημιουργήσουν τα κατάλληλα ερεθίσματα που με τη σειρά τους θα οδηγήσουν στη διέγερση των αισθήσεων.
Ειδικά όσον αφορά το οπτικό κομμάτι, οι VR εφαρμογές αναπαράγουν ένα ζευγάρι ίδιων εικόνων που προβάλλονται υπό ελαφρώς διαφορετική οπτική γωνία. Τα μάτια μας, που απέχουν μεταξύ τους κατά μία αντίστοιχη απόσταση, βλέπουν τις προβαλλόμενες εικόνες και ο εγκέφαλος τις συγχωνεύει σε μία εικόνα στην οποία έχει δημιουργηθεί η αίσθηση του βάθους και της στερεοσκοπικής απεικόνισης, δίνοντας την ψευδαίσθηση μιας πολυδιάστατης εικόνας.
Τι είναι η Εικονική Πραγματικότητα
Εξοπλισμός Εικονικής Πραγματικότητας
Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούμε για να απολαύσουμε την εικονική πραγματικότητα είναι ιδιαίτερα προηγμένος και εντυπωσιακός. Ακόμα πιο εντυπωσιακός είναι ο ρυθμός με τον οποίο εξελίσσονται και αναπτύσσονται όλα αυτά τα αξεσουάρ.
VR Headset
Το VR Headset είναι μια συσκευή που τοποθετείται στο κεφάλι, όπως περίπου μία μάσκα θαλάσσης. Το VR Headset είναι μια συσκευή που περιλαμβάνει υπερσύγχρονους αισθητήρες, κάμερες, συσκευές ήχου και αισθητήρες παρακολούθησης κίνησης (ματιών ή κεφαλιού).
Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι VR Headset:
1) Headset που βασίζονται σε υπολογιστή
Τα Headsets για υπολογιστές τείνουν να είναι πιο ακριβά επειδή προσφέρουν τις πιο καθηλωτικές εμπειρίες. Συνήθως συνδέονται με καλώδιο σε μία εξωτερική συσκευή που τροφοδοτεί το Headset. Η αποκλειστική και εξειδικευμένη οθόνη, οι ενσωματωμένοι αισθητήρες κίνησης και ένας εξωτερικός αισθητήρας κάμερας, προσφέρουν μοναδικό ήχο και εικόνα για μία εντυπωσιακή και ρεαλιστική εμπειρία.
2) Αυτόνομα VR Headsets
Τα αυτόνομα Headsets είναι ασύρματα και, παρά το γεγονός ότι ονομάζονται αυτόνομα (Standalone), δεν είναι πάντα… αυτόνομα, αλλά πολλές φορές συνδέονται με άλλες συσκευές όπως tablet, τηλέφωνα ή υπολογιστές από τα οποία μεταδίδουν τις πληροφορίες.
3) Κινητά Headsets
Αυτές οι συσκευές διαθέτουν ειδική υποδοχή για να προσαρμόζεται ένα smartphone. Οι φακοί χωρίζουν την οθόνη για να δημιουργήσουν μια στερεοσκοπική εικόνα που μετατρέπει το smartphone σε συσκευή VR. Τα συγκεκριμένα Headsets είναι οικονομικά και δεν χρειάζονται καλώδια επειδή το τηλέφωνο κάνει όλη την επεξεργασία. Η εμπειρία που προσφέρουν δεν είναι και η καλύτερη δυνατή, αλλά και σε αυτόν τον τομέα γίνονται προσπάθειες για τη βελτιστοποίηση της απόδοσης.
Ποντίκι 3D
Το ποντίκι 3D είναι μια συσκευή ελέγχου σχεδιασμένη για κίνηση σε εικονικούς τρισδιάστατους χώρους. Τα ποντίκια 3D χρησιμοποιούν διάφορες μεθόδους για τον έλεγχο της τρισδιάστατης κίνησης και της δισδιάστατης κατάδειξης, όπως επιταχυνσιόμετρα, αισθητήρες πολλαπλών αξόνων, αισθητήρες υπερύθρων και φώτα.
Οπτικοί Ανιχνευτές (Optical Trackers)
Οι οπτικές συσκευές παρακολουθούν τη θέση του χρήστη. Η πιο κοινή μέθοδος για συστήματα VR είναι η χρήση μίας ή πολλαπλών σταθερών καμερών για την παρακολούθηση του αντικειμένου ή του χρήστη.
Ενσύρματα γάντια
Τα ενσύρματα γάντια είναι επίσης γνωστά ως γάντια cyber ή γάντια δεδομένων. Μέσω αισθητήρων καταγράφουν τα δεδομένα της κίνησης, της περιστροφής και της θέσης του γαντιού. Η υψηλή τεχνολογία μάς επιτρέπει να έχουμε απτική (αίσθηση αφής) ανάδραση ή απτική διέγερση, επιτρέποντας σε ένα ενσύρματο γάντι να είναι ουσιαστικά και μια συσκευή εξόδου.
Ελεγκτές κίνησης (Motion Controllers)
Επιτρέπουν στους χρήστες να ενεργούν σε μικτή πραγματικότητα, καθώς και τη λεπτομερή αλληλεπίδραση με ψηφιακά αντικείμενα που έχουν ακριβή θέση στο χώρο.
Πανκατευθυντικοί Διάδρομοι (Omnidirectional Treadmills – ODTs)
Αυτό το μηχάνημα αξεσουάρ δίνει στους χρήστες τη δυνατότητα να κινούνται προς οποιαδήποτε κατεύθυνση φυσικά. Τα ODT επιτρέπουν στους χρήστες να μετακινούνται ελεύθερα για μια πλήρως καθηλωτική εμπειρία σε περιβάλλοντα VR. Κοινώς μπορείτε, για παράδειγμα, να τρέχετε και να κινείστε προς οποιαδήποτε κατεύθυνση και παρά το ότι κινείτε τα πόδια σας, να παραμένετε στο ίδιο σημείο (κάτι σαν την ελληνική οικονομία, ένα πράγμα).
Συσκευές μυρωδιάς (Smelling Devices)
Οι συσκευές μυρωδιάς είναι ένα από τα νεότερα αξεσουάρ στον κόσμο της εικονικής πραγματικότητας.
Για παράδειγμα η Vaqso, μια εταιρεία με έδρα το Τόκιο, προσφέρει ένα εξάρτημα που εκπέμπει μυρωδιές για να μεταφέρει την αίσθηση της ζαχαροπλαστικής σε όλο της το μεγαλείο. Η συσκευή είναι εξοπλισμένη με ανεμιστήρα και έχει πολλές διαφορετικές μυρωδιές που μπορούν να αλλάξουν ένταση ανάλογα με τις (αντι)δράσεις του χρήστη.
Τι είναι η Εικονική Πραγματικότητα
Μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία
Αξίζει να αναφέρουμε μερικά επιπλέον στοιχεία τα οποία τα βρίσκουμε ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα.
Ήχος
Ο ήχος είναι εξίσου σημαντικός με την εικόνα. Οι εταιρείες καταβάλουν σημαντικές προσπάθειες ώστε ο ήχος να είναι φυσικός και τρισδιάστατος, όπως ακριβώς είναι και οι ήχοι που αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι στη φύση.
Software
Το Software εξελίσσεται (και αυτό) ραγδαία. VR Content Management Systems Software, VR Game Engine Software, VR Software Development Kit (SDK), VR Social Platforms Software, VR Training Simulator Software και VR Visualization Software είναι μόνο μερικά από τα «εργαλεία» που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία εικονικού διαδραστικού περιβάλλοντος.
Non-Headset VR
Οι ειδικοί θεωρούν ότι στο (όχι και τόσο μακρινό) μέλλον, δεν θα χρειάζεται να χρησιμοποιούμε ογκώδεις συσκευές. Το μέλλον ανήκει στις wearable συσκευές. Γυαλιά όπως αυτά που φοράμε στην καθημερινότητά μας, ρολόγια, ειδικοί φακοί και ό,τι άλλο ενδεχομένως προκύψει, θα κάνουν την εικονική πραγματικότητα προσιτή και αρεστή στο ευρύ κοινό.
Με λίγα λόγια πάμε ολοταχώς προς μία post-mobile εποχή, που η επικοινωνία θα γίνεται τόσο φυσικά όσο και ψηφιακά.
Τι είναι η Εικονική Πραγματικότητα
Πλεονεκτήματα
Μερικά από τα βασικά πλεονεκτήματα και οφέλη της εικονικής πραγματικότητας βρίσκουν εφαρμογή στις εξής περιπτώσεις:
Πρακτική εκπαίδευση: Το VR είναι ένας ασφαλής τρόπος προσομοίωσης επικίνδυνων καταστάσεων για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Πυροσβέστες, πιλότοι, αστροναύτες και αστυνομικοί μπορούν να εκπαιδευτούν σε ένα ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον πριν πάνε στο πεδίο δράσης.
Διασύνδεση: Η εικονική πραγματικότητα είναι μια συναρπαστική και διασκεδαστική εμπειρία για τους χρήστες της.
Συνέδρια: Οι εικονικές συναντήσεις εξοικονομούν χρόνο και χρήμα, αλλά βοηθούν στη διατήρηση της αίσθησης συλλογικότητας. Ετοιμαστείτε για διαδικτυακά meetings με πλήρη αίσθηση (έστω και μέσω… avatar).
Δυνατότητα Δοκιμών (Tryout): Οι «δεύτερες σκέψεις» και οι «τύψεις μετά την αγορά» μπορεί να αποτελέσουν παρελθόν με το VR. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εικονική πραγματικότητα για να “επιπλώσετε” το σπίτι σας και το γραφείο σας, να “δοκιμάσετε” ένα αυτοκίνητο ή να “δοκιμάσετε” ρούχα και αξεσουάρ, χωρίς να χρειαστεί να φύγετε από το σπίτι ή να κάνετε άνω κάτω το χώρο σας.
Τι είναι η Εικονική Πραγματικότητα
Μειονεκτήματα
Η Εικονική Πραγματικότητα εκτός από πλεονεκτήματα έχει να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις και μειονεκτήματα.
Μερικά από αυτά είναι:
Εθισμός
Το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό όταν σκεφτόμαστε την Εικονική Πραγματικότητα είναι κάποιος «άρρωστος», «κολλημένος» με ένα παιχνίδι, που δεν ασχολείται με την κανονική ζωή, αλλά «ζει» μέσα από (και μέσα στο) παιχνίδι.
Ο εθισμός είναι από τους μεγαλύτερους κινδύνους που ενέχει η Εικονική Πραγματικότητα. Το μέλλον θα δείξει κατά πόσο θα μπορέσουμε να αντισταθούμε στην υπερβολική χρήση.
Screen Door Effect και άλλα θέματα υγείας
Η εξαιρετικά κοντινή απόσταση των ματιών από την οθόνη προκαλεί ερεθισμούς. Επίσης η εκτεταμένη χρήση μπορεί να προκαλέσει ναυτία, ζάλη, vertigo ή ακόμα και Simulator Sickness.
Απώλεια ανθρώπινων επαφών
Όταν οι εικονικές συνδέσεις και επαφές γίνονται περισσότερες ή θεωρούνται πιο σημαντικές από τις πραγματικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, τότε υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγηθούμε σε αποξένωση, αποσύνδεση ή ακόμα και κατάθλιψη.
Η εκπαίδευση δεν αντιστοιχεί στον πραγματικό κόσμο
Τα άτομα που εκπαιδεύονται στην εικονική πραγματικότητα μπορεί να τα πάνε καλά στην εφαρμογή ή την πλατφόρμα, αλλά δεν μπορούν να αποδώσουν αντίστοιχα καλά σε πραγματικές καταστάσεις. Οπότε καθίσταται σαφές ότι χρειάζεται η εκπαίδευση να γίνεται τόσο σε θεωρητικό, όσο και σε πρακτικό επίπεδο και όχι μόνο στην Εικονική Πραγματικότητα.
Κόστος
Παρά το γεγονός ότι οι τιμές μειώνονται συνεχώς, η νέες τεχνολογίες που προκύπτουν κρατούν το κόστος σε αρκετά υψηλά επίπεδα. Ειδικά σε χώρες όπως η δική μας, το κόστος καθίσταται δυσβάσταχτο για τον μέσο καταναλωτή. Παρόλα αυτά οι χρήστες επιθυμούν διακαώς αυτά τα προϊόντα και καταβάλλουν κάθε προσπάθεια προκειμένου να αποκτήσουν τα πλέον πρόσφατα και εξελιγμένα προϊόντα.
Τι είναι η Εικονική Πραγματικότητα
Το μέλλον του VR στις επιχειρήσεις
Οι επιχειρήσεις εφαρμόζουν σιγά-σιγά τις τεχνολογίες VR και AR, με τα αποτελέσματα να είναι θετικά και να υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον για όλο και μεγαλύτερη εισχώρησή τους στο λιανεμπόριο.
Για το 2022 αναμένεται η Εικονική Πραγματικότητα να αποφέρει στις επιχειρήσεις του λιανεμπορίου περίπου 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια (έρευνα ABI Research).
Ο σχεδιασμός και η παρουσίαση προϊόντων είναι από τις βασικότερες χρήσεις και δίνουν στις επιχειρήσεις σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, αφού όχι μόνο εντυπωσιάζουν τους καταναλωτές, αλλά αναδεικνύουν και την κάθε επιχείρηση ως σύγχρονη και πρωτοποριακή.
Σε κάθε περίπτωση η Εικονική και η Επαυξημένη Πραγματικότητα ήρθαν για να μείνουν. Σίγουρα θα εξελιχθούν και θα διαμορφωθούν ανάλογα με τις τεχνολογικές δυνατότητες και τις ανάγκες της αγοράς, αλλά εξίσου σίγουρα πρόκειται για τεχνολογίες που θα αλλάξουν τον κόσμο και θα διαμορφώσουν νέες συνήθειες και τρόπους ζωής.
Αν αυτό σας τρομάζει ή νομίζετε ότι οδηγούμαστε σε ένα δυστοπικό μέλλον, δεν πρέπει να ξεχνάτε πως αντίστοιχες σκέψεις έκαναν όλες οι προηγούμενες γενιές για κάθε σημαντική τεχνολογική εξέλιξη (με πιο πρόσφατη αυτή της δημιουργίας των Social Media).
Σε μια εποχή, μάλιστα, που πολλοί θεωρούν ότι ούτως ή άλλως ζούμε σε ένα Matrix και ότι η πραγματικότητα δεν είναι και τόσο… πραγματική, η Εικονική Πραγματικότητα μπορεί ακόμα και να είναι μία… καλή εναλλακτική, η απόλυτη καταστροφή ή απλώς το… Matrix του Matrix!
Όλα είναι στο χέρι μας… και στο μυαλό μας!
Για περισσότερα σχετικά με το VR, το AR, τον 3D σχεδιασμό και πώς όλα αυτά μπορείτε να τα εκμεταλλευτείτε για την προώθηση και προβολή των προϊόντων και υπηρεσιών σας, επικοινωνήστε μαζί μας στο 210 71 01 815 ή στο [email protected].
