Ας ξεκινήσουμε από τα… εύκολα.
Σύμφωνα με τη Wikipedia “Το ChatGPT (Generative Pre-trained Transformer – Παραγωγικός Προεκπαιδευμένος Μετασχηματιστής) είναι εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης -που επιτρέπει διάλογο και απαντήσεις (chatbot)- η οποία κυκλοφόρησε από την OpenAI τον Νοέμβριο 2022”.
Φυσικά ο παραπάνω ορισμός είναι μάλλον «ξύλινος» και δημιουργεί περισσότερα ερωτήματα από αυτά που απαντάει.
Τι πραγματικά είναι το ChatGPT;
Είναι δωρεάν;
Με ποιο τρόπο θα το χρησιμοποιήσουμε εμείς οι… «κοινοί θνητοί»;
Κινδυνεύουν θέσεις εργασίας από τη χρήση του;
Τι θα γίνει με τις εργασίες στα σχολεία και στα πανεπιστήμια;
Ας ξεκινήσουμε να απαντάμε ένα-ένα σε αυτά (και μερικά ακόμα) ερωτήματα.
Τι είναι το ChatGPT στην πραγματικότητα;
Το ChatGPT είναι ένα πρόγραμμα που χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι ούτε κάτι καινούργιο, ούτε κάτι «εξωγήινο».
Από τη δεκαετία του 1940 οπότε και εμφανίστηκε η πρώτη μαθηματική περιγραφή τεχνητού νευρωνικού δικτύου, μέχρι τις πρόσφατες έρευνες του Κ. Δασκαλάκη στο M.I.T. και το ChatGPT, η επιστήμη έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για να «φέρει» την τεχνητή νοημοσύνη στην καθημερινότητά μας.
Μάλιστα, κάποιες περιπτώσεις είναι τόσο καλά προσαρμοσμένες, που ούτε καν καταλαβαίνουμε την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης.
Στην περίπτωση του ChatGPT όμως, όχι μόνο καταλάβαμε τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά έβαλε και την… ανθρώπινη νοημοσύνη σε σκέψεις.
Το ChatGPT λοιπόν, δεν είναι τίποτα άλλο, από ένα ακόμα εξελιγμένο πρόγραμμα που κάνει ευρεία χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και που είναι ικανό όχι μόνο να αλλάξει τον τρόπο που «ψάχνουμε στο Google» ή χρησιμοποιούμε το διαδίκτυο, αλλά πιθανότατα θα φέρει αλλαγές και σε αρκετούς άλλους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Τι είναι το ChatGPT. Καλό ή κακό;
Το ChatGPT , από μόνο του, δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό. Όλα έχουν να κάνουν με τη χρήση που θα κάνουμε. Όπως ένα αυτοκίνητο μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να μεταφέρουμε κάποιον στο νοσοκομείο και να πάμε μία εκδρομή ή να κάνουμε μία ληστεία και να προκαλέσουμε πολύνεκρο ατύχημα, έτσι και το ChatGPT θα έχει τα χαρακτηριστικά της χρήσης που θα του κάνουμε.
Κινδυνεύουν θέσεις εργασίας από τη χρήση του;
Από ότι φαίνεται πολλοί από εμάς θα χρειαστεί να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα και να αποκτήσουμε νέες γνώσεις και δεξιότητες.
Στις δυτικές, κυρίως, κοινωνίες που ο πληθυσμός γίνεται όλο και μεγαλύτερος ηλικιακά, τα πράγματ ήδη δείχνουν να έχουν πάρει συγκεκριμένη τροπή.
Δεν έχει πια σημασία αν κάποιος είναι 25, 45 ή 65 χρόνων. Όσο θα είμαστε επαγγελματικά ενεργοί, θα πρέπει συνεχώς να εκπαιδευόμαστε, να αλλάζουμε και να προσαρμοζόμαστε. Με λίγα λόγια θα πρέπει να γίνουμε επαγγελματικοί «χαμαιλέοντες».
Η λογική λέει ότι κάποιες εργασίες θα πάψουν να είναι (τόσο) αναγκαίες), αλλά λογικά θα δημιουργηθούν νέες ανάγκες που θα κληθούμε να καλύψουμε. Στο χέρι μας είναι να προσαρμοστούμε και να εξελιχθούμε επαγγελματικά μέσα σε ένα συνεχώς μεταλλασσόμενο επαγγελματικό περιβάλλον.
Mε ποιο τρόπο θα το χρησιμοποιήσουμε εμείς οι… «κοινοί θνητοί»;
Καταρχάς πρέπει να πούμε ότι το ChatGPT είναι δημιούργημα της εταιρείας OpenAI και με το που φάνηκαν τα πρώτα θετικά αποτελέσματα, η Microsoft άρχισε να επενδύει σημαντικά ποσά με σκοπό να «χτυπήσει» την παντοκρατορία της Google.
Για να το χρησιμοποιήσουμε πρέπει να δημιουργήσουμε ένα λογαριασμό στο ChatGPT (μέσω Gmail ή κάποιο λογαριασμό Microsoft). Στη συνέχεια γράφουμε την απορίας μας, την ερώτησή ή την «προτροπή» μας (prompt) και ανάλογα με το πόσο σαφείς και συγκεκριμένοι είμαστε, παίρνουμε και τις αντίστοιχες απαντήσεις.
Όπως καταλαβαίνετε με το που «το πήραν χαμπάρι» μαθητές και φοιτητές, άρχισε το «πανηγύρι». Φήμες θέλουν φοιτητές να έχουν «γράψει» μέχρι και πτυχιακές εργασίες μέσω του ChatGPT.
Το ίδιο ισχύει και για τη συγγραφή κειμένων και άρθρων (κυρίως) για το διαδίκτυο. (Μην ανησυχείτε αυτό το άρθρο είναι γραμμένο από άνθρωπο. Τουλάχιστον την τελευταία φορά που χρειάστηκε να δηλώσω: “I am not a robot”, η δήλωσή μου έγινε αποδεκτή)!
Υπήρχαν όμως ήδη προγράμματα που προσπαθούσαν να καταλάβουν ποια κείμενα είναι γραμμένα κάνοντας χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Τώρα θα γίνουν απλά πιο πολλά και αποτελεσματικά.
Για τον απλό χρήστη όμως, αυτό που θα αλλάξει (όπως προαναφέραμε) είναι ο τρόπος που θα σερφάρουμε, θα ψάχνουμε και θα αλληλεπιδρούμε στο διαδίκτυο.
Ούτως ή άλλως έρχονται σημαντικές αλλαγές μέσω του «Σημασιολογικού ιστού» (WEB 3.0) και του Metaverse, απλά τώρα, από ότι φαίνεται, θα επιταχυνθούν λίγο οι διαδικασίες.
Πλέον το διαδίκτυο θα (δείχνει να) μας «καταλαβαίνει» καλύτερα. Θα μας δίνει πιο σχετικά αποτελέσματα για πιο πολύπλοκες αναζητήσεις και όχι απλά για μία λέξη ή φράση «κλειδί».
Προσοχή όμως εδώ! Το ChatGPT ΔΕΝ γνωρίζει, ούτε αντιλαμβάνεται, ούτε σκέφτεται, ούτε το… ενδιαφέρει αν η «απάντηση» που θα μας δώσει είναι σωστή, ηθική, τίμια, ειλικρινής κ.τ.λ.
Άπαξ και τη βρει στο διαδίκτυο και τη θεωρήσει σχετική, τότε θα μας την παρουσιάσει «χωρίς φόβο και πάθος»
Ας δώσουμε ένα υπεραπλουστευμένο παράδειγμα για να γίνουμε εύκολα κατανοητοί. Ας υποθέσουμε ότι η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων αρχίζει αν γράφει στο διαδίκτυο ότι η θερμοκρασία των -2 βαθμών κελσίου είναι ιδιαίτερα… υψηλή και ιδανική για μπάνιο στη θάλασσα.
Εμείς, ακόμα και ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι να μας το πούνε, ξέρουμε ότι αν μπούμε στη θάλασσα με -2 βαθμούς, απλά θα… ξυλιάσουμε. Δεν υπάρχει περίπτωση ούτε να πιστέψουμε τέτοια πληροφορία, ούτε να την πούμε σε κάποιον άλλο αφού γνωρίζουμε ότι είναι ανακριβής.
Το ChatGPT όμως, αν έβρισκε τέτοιο τεράστιο όγκο (παρά)πληροφόρησης, δεν θα μπορούσε να το αντιληφθεί και θα το παρουσίαζε ως… γεγονός.
Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι δεν θα είναι και λίγοι αυτοί που θα προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουνε αυτού του είδους την τεχνολογία προς όφελός τους.
Τι είναι το ChatGPT και τι θα γίνει με τα σχολεία και τα πανεπιστήμια;
Το ChatGPT έφερε χαμόγελα σε πολλούς μαθητές και φοιτητές και αρκετό… πονοκέφαλο στους καθηγητές τους.
Η αλήθεια είναι ότι το ChatGPT μπορεί (υπό προϋποθέσεις) να καλύψει έναν μαθητή ή φοιτητή αναφορικά με τις εργασίες του. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που πολλοί το έχουν ήδη παραφράσει σε… CheatGPT.
Από ότι φαίνεται, σε αυτή την περίπτωση, μάλλον θα χρησιμοποιηθούν αρχικά προγράμματα που θα προσπαθούν να αντιληφθούν τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης.
Όμως είναι μίας πρώτης τάξεως ευκαιρία, να προσπαθήσει ο ακαδημαϊκός κόσμος να αναβαθμίσει την παιδεία και αντί να επιβραβεύει την «παπαγαλία», να προάγει το ενδιαφέρον για τη μάθηση και τη σκέψη. (Φυσικά γνωρίζουμε ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε καταφέρει αν «ξεφορτωθούμε τα φροντιστήρια, οπότε –όσον αφορά την παιδεία – ας μην ελπίζουμε και σε… πολλά)!
Είναι δωρεάν;
Μέχρι στιγμής (Φεβρουάριος 2023) είναι δωρεάν, αν και πολύ συχνά είναι τόσο «πηγμένο» που θα σας εμφανίσει το μήνυμα: «ChatGPT is at capacity right now – Get notified when we are back”.
Φυσικά αναμένουμε την έκδοση Plus, η οποία θα είναι πιθανότατα επί πληρωμή.
Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάποιοι υπολογίζουν ότι κάθε μήνας λειτουργίας του ChatGPT κοστίζει στην OpenAI περίπου 3 εκατομμύρια δολάρια. Δεν τα λέτε και λίγα!
Έχει ανταγωνισμό;
Με την έλευση του ChatGPT πολλοί άρχισαν να λένε ότι «πανικοβλήθηκε» η Google, ότι ήρθε το τέλος της και άλλα τέτοια «ωραία».
Η αλήθεια είναι ότι η Google είχε ήδη στα σκαριά τα δικά της αντίστοιχα προγράμματα και απλά υποχρεώθηκε να επιταχύνει τις διαδικασίες (και τις αντίστοιχες επενδύσεις φυσικά).
Εκτός λοιπόν από το BERT (Bidirectional Encoder Representations from Transformers) πρόσφατα ανακοίνωσε και τον ανταγωνιστή του ChatGPT που χρησιμοποιεί τη «γλώσσα» της Google “Language Model for Dialogue Applications (LaMDA)”.
Ο ανταγωνισμός αναμένεται σφοδρός και με εξαιρετικό ενδιαφέρον, ενώ όλοι καταλαβαίνουμε ότι σύντομα θα έχουμε και σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ψάχνουμε πράγματα στην Google.
Τελικά τι είναι το ChatGPT; Να ανησυχούμε;
‘Όπως έχω ξαναγράψει, ειδικά εμείς οι παντρεμένοι δεν έχουμε κανένα λόγο να ανησυχούμε. Ότι και να γίνει μπορούμε απλά να ρωτάμε τις… συζύγους μας. Τα ξέρουν όλα!
Αφήνοντας όμως τους… «άχαρους και ανόητους» αστεϊσμούς, θα μπορούσαμε να κλείσουμε λέγοντας ότι για το μόνο που πρέπει να ανησυχούμε είναι για τους… κακούς μας εαυτούς.
Η τεχνολογία πάντα θα έχει το «πρόσημο» που εμείς θα της δίνουμε. Η τεχνητή νοημοσύνη, το ChatGPT, το BΕΡΤ, η LaMDA και τόσα άλλα που ήδη χρησιμοποιούμε ή θα μας έρθουν σύντομα, δεν μπορούν να υπάρξουν αν δεν τα δημιουργήσουμε και δεν μπορούν να λειτουργήσουν αν δεν τα αξιοποιήσουμε.
Τα συστήματα αυτά δεν γνωρίζουν από «καλό και κακό ή λάθος και σωστό». Αυτή είναι δική μας δουλειά… των ανθρώπων.
Με ένα πιρούνι μπορούμε να ταΐσουμε κάποιον, αλλά μπορούμε και να του… βγάλουμε το μάτι.
Η επιλογή είναι δική μας!