Τι είναι το Web 3.0
Μετά το Metaverse και την αρχή της μετάβασης του Facebook προς τη νέα εποχή, (με τη μετονομασία του σε Meta), γίνεται πολύς λόγος και για τη νέα γενιά του internet το επονομαζόμενο Web 3.0 ή τον… Σημασιολογικό Ιστό.
Φαντάζομαι ότι και μόνο που διαβάσατε το «Σημασιολογικός Ιστός», βαρεθήκατε και είναι θαύμα που δεν παρατήσατε ακόμα το διάβασμα!
Όμως, ας δούμε, τι είναι το Web 3.0 με απλά και κατανοητά λόγια.
Τι θα αλλάξει για τους απλούς χρήστες;
Όντως πρόκειται να αλλάξει κάτι;
Και τέλος… Θα είναι καλύτερα ή χειρότερα τα πράγματα;
Τι είναι το Web 3.0
Εν αρχή ην το Web 1.0
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Όλα (όσα αφορούν τους απλούς χρήστες του διαδικτύου τουλάχιστον) ξεκίνησαν με το «σεμνό και ταπεινό» Web 1.0.
To Web 1.0 ήταν μία ρηξικέλευθη ιδέα και δημιουργία, αλλά είχε κάποια χαρακτηριστικά που οι «ειδικοί» κατάλαβαν ότι θα έπρεπε να ξεπεραστούν και μάλιστα όσο το δυνατόν ταχύτερα.
Καταρχάς οι χρήστες (επισκέπτες) των ιστοσελίδων ήταν αποκλειστικά και μόνο παθητικοί δέκτες (καταναλωτές).
Επίσης δεν μπορούσαν να αλληλεπιδράσουν με άλλους χρήστες ή με το περιεχόμενο.
Τέλος για να δημιουργούσε κάποιος περιεχόμενο και να το «ανέβαζε», θα έπρεπε να γνωρίζει (τουλάχιστον) HTML (Hyper Text Markup Language), κάτι που όπως καταλαβαίνετε, δεν ήταν και το πιο απλό, πρακτικό ή εύκολο πράγμα στον κόσμο.
Τι είναι το Web 3.0
Και εγένετο Web 2.0
Έλα όμως που οι χρήστες αναζητούσαν απλά, πρακτικά και εύκολα πράγματα από το διαδίκτυο.
Έτσι και πάλι οι ειδικοί (τα… «μαστόρια» του διαδικτύου), «σήκωσαν τα μανίκια» και ρίχτηκαν στη δουλειά.
Μετά από πολύ κόπο… αίμα, δάκρυα και ιδρώτα (καλά, υπερβάλλουμε λιγάκι), το βαρετό και στατικό διαδίκτυο μεταμορφώθηκε στο Web 2.0, δηλαδή στον Διαδραστικό Ιστό.
Αυτό που έκανε το Web 2.0 να ξεχωρίζει από τον προκάτοχό του, ήταν η δυνατότητα που πρόσφερε στους χρήστες να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, να ανταλλάσουν πληροφορίες, ακόμα και να διαμορφώνουν ή να κατασκευάζουν ιστοσελίδες.
Τα πρώτα παραδείγματα ήταν τα γνωστά Blogs (ιστολόγια) όπου ο blogger μπορούσε να αρθρογραφεί… ακατάπαυστα (όπως εμείς εδώ, καλή ώρα). Η κατασκευή των ιστοσελίδων έγινε πιο εύκολη και γρήγορη, ενώ άρχισαν να εμφανίζονται και τα πρώτα Wikis μαζί με τους ιστότοπους και τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Τα υπόλοιπα είναι απλά… ιστορία την οποία όλοι μας (λίγο ή πολύ) τη γνωρίζουμε, και τα οφέλη του Web 2.0, τα απολαμβάνουμε.
(Το αν υπάρχουν μόνο οφέλη, είναι ένα θέμα που θα το αναπτύξουμε παρακάτω).
Τι είναι το Web 3.0
Βρε καλώς το, βρε καλώς το!
Τι όμως δεν μας «φτάνει» στο Web 2.0 και θέλουμε και «κάτι ακόμα»;
Τι μπορεί ή πρέπει να βελτιωθεί σε τέτοιο βαθμό που μια… “απλή τεχνική αναβάθμιση” του Web 2.0 δεν είναι αρκετή, αλλά πρέπει να περάσουμε σε μία νέα γενιά του διαδικτύου, στο Web 3.0;
Και γιατί το Web 3.0 το ονομάζουν… «Σημασιολογικό Ιστό»;
Τι θέλουν να πουν οι «ποιητές»;
Καταρχάς θα πρέπει να αναφέρουμε ότι σε αυτό το κομμάτι, σημαντικό ρόλο έπαιξε και ο… Covid – 19!
Τώρα θα μου πείτε: “Μα τι δουλειά έχει το Web 3.0 με τον Covid-19;”
Πολύ απλά η έλευση του Covid και τα πολλαπλά lockdowns επιτάχυναν τις καταστάσεις στον «ψηφιακό κόσμο» κατά τρεις περίπου φορές. Δηλαδή, στα δύο έτη των lockdowns, τα πράγματα στο ψηφιακό γίγνεσθαι, πήγαν περίπου έξι (6) χρόνια μπροστά.
Επίσης (λόγω και πάλι του Covid) το διαθέσιμο περιεχόμενο εκτινάχθηκε και υπέρ πολλαπλασιάστηκε, με αποτέλεσμα οι χρήστες να μην… προλαβαίνουν να το καταναλώσουν και, άρα, να γίνονται πιο απαιτητικοί (δεν θα τολμούσαμε όμως να πούμε και πιο εκλεκτικοί).
Φυσικά και το ότι η πρώην Facebook – νυν Meta, βαρέθηκε να τη «γδέρνει» το κάθε… «δαγκωμένο μήλο» και “άνοιξε βήμα” προς το Metaverse, καθώς και ότι νέοι παίκτες έκαναν την εμφάνισή τους και μάλιστα με «άγριες διαθέσεις», σίγουρα έκανε κάποιους να… “ανοίξουν, κι αυτοί, βήμα” προς το Web 3.0.
Τέλος, ο πιο απλός λόγος, είναι (μάλλον) και ο πιο σημαντικός. Το Web 3.0 είναι στα «σκαριά» επειδή κάποιος τόλμησε και το… σκέφτηκε!
Και από τη στιγμή που κάποιος το σκέφτηκε, είχε γίνει ήδη η… «μισή» δουλειά!
Τι είναι το Web 3.0
Τι θα αλλάξει;
Θα προσπαθήσουμε να μην μπούμε σε τεχνικά θέματα που δεν ενδιαφέρουν και πολλούς, αλλά θα δώσουμε ένα απλό παράδειγμα για το πώς θα διαφοροποιηθεί η χρήση του διαδικτύου από τους απλούς χρήστες στην καθημερινότητά τους.
Ας δούμε λοιπόν τι κάνουμε τώρα, όταν είναι (ας υποθέσουμε) χειμώνας και θέλουμε να πάμε μία εκδρομή στην Πελοπόννησο, αλλά θέλουμε οπωσδήποτε στην περιοχή να υπάρχει και «Μεξικάνικο» εστιατόριο.
«Μπαίνουμε» στο Google και γράφουμε στο ψαχτήρι: «εκδρομή στην Πελοπόννησο» ή «εκδρομή Πελοπόννησος» ή «Πελοπόννησος χειμερινοί προορισμοί» κ.λπ.
Μετά (αν και αφού αποφασίσουμε κάποιες βασικές περιοχές) θα ψάξουμε κάτι του στυλ: «Μεξικάνικο εστιατόριο Καλαμάτα», «Μεξικάνικο Πάτρα», «Μεξικάνικες γεύσεις Άργος» κ.α.
Αφού δούμε σε ποιο μέρος, από τα προεπιλεγμένα υπάρχει ένα Μεξικάνικο εστιατόριο που να μας καλύπτει (έχουμε ήδη ελέγξει, τιμές, reviews κ.λπ.), ξεκινάμε (πάλι) το ψάξιμο για να βρούμε το κατάλληλο κατάλυμα… και ούτω καθεξής.
Αυτή είναι η σημερινή διαδικασία και είναι μία χαρά, αν σκεφτεί κανείς ότι μέχρι πριν από λίγα χρόνια , το πιο πιθανό, είναι ότι θα πηγαίναμε στο… άγνωστο με βάρκα την ελπίδα!
Και εδώ έρχεται το Web 3.0 να μας… «δώσει τη λύση» (όπως θα έλεγε και κάποιος παθιασμένος τηλεπωλητής).
Ο σκοπός του Web 3.0 είναι να καταλάβει τι ΑΚΡΙΒΩΣ θέλουμε και ψάχνουμε, όπως αν το λέγαμε σε κάποιο φίλο μας. Δηλαδή ένα ψάξιμο του τύπου: «Οικονομικό δωμάτιο για δύο άτομα, σε ωραία περιοχή της Πελοποννήσου με καλό Μεξικάνικο εστιατόριο».
Πολύ απλά, κάντε search στον παραπάνω όρο και θα «δείτε» ότι η πολυαγαπημένη Google, δεν κατάλαβε και πολλά πράγματα και μας παρουσιάζει άσχετα, με το πραγματικό θέμα που μας ενδιαφέρει, αποτελέσματα.
Στόχος λοιπόν είναι η Google (και όχι μόνο, φυσικά) να αντιλαμβάνεται πλήρως τη σημασία των λεγομένων μας (εξ ου και το… “Σημασιολογικός”) και να μπορεί να μας δίνει γρήγορα και εύκολα, ακριβείς πληροφορίες.
Μάλιστα, ένας από τους πιο βασικούς στόχους, είναι το διαδίκτυο να μπορεί να σκέφτεται πριν από εμάς… για εμάς! Δηλαδή να λαμβάνει υπόψη όλο μας το ιστορικό, ως προς το τι μας αρέσει, τις προτιμήσεις μας και τη συνήθη συμπεριφορά μας, ώστε να μας προτείνει αποτελέσματα με ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια.
Για παράδειγμα, στην προηγούμενη διαδικτυακή αναζήτηση, το «ψαχτήρι» θα μπορούσε να λάβει υπόψη ότι δεν μας αρέσουν τα εξαιρετικά καφτερά φαγητά, [αφού ήδη θα το έχουμε δηλώσει με κάποιο τρόπο (Rate, Review κ.α.)] και να μας προτίνει το Μεξικάνικο εστιατόριο που είναι γνωστό για τις πιο απαλές γεύσεις του! Αντίστοιχα, μπορεί να αναγνωρίζει ότι προτιμούμε δωμάτια με θέα προς το βουνό (από προηγούμενες αναζητήσεις μας) και να μας κάνει απευθείας τις αντίστοιχες προτάσεις.
Όπως ακριβώς θα έκανε και ένας φίλος που μας γνωρίζει καλά!
Τι είναι το Web 3.0
Too Good To Be True
Φυσικά το Web 3.0 ακούγεται πολύ καλό για να είναι αληθινό.
Στην πραγματικότητα όμως το Web 3.0 θα αποκτήσει την… υπόσταση που εμείς θα του δώσουμε.
Όπως και με το Web 2.0 (καθώς και με, σχεδόν, όλα τα πράγματα στον κόσμο), υπάρχει η χρήση και υπάρχει και η… κατάχρηση.
Εννοείται πως για το νέο αυτό εγχείρημα θα απαιτηθούν τεράστια κονδύλια, εξαιρετικός προγραμματισμός και εξωφρενική υπολογιστική ισχύς.
Εννοείται ότι υπάρχουν εταιρείες που θέλουν να διασπάσουν το «άβατο», που έχουν δημιουργήσει οι γνωστοί τεχνολογικοί κολοσσοί.
Και εννοείται ότι οι ήδη καταξιωμένοι «μεγάλοι παίκτες» δεν έχουν καμία διάθεση να μοιραστούν την πίτα.
Αυτό που μένει είναι να δούμε με ποιο τρόπο θα εξελιχθούν τα πράγματα. Γιατί το μόνο σίγουρο είναι ότι τα πράγματα, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, θα προχωρήσουν.
Ήδη παιχνίδια όπως το Fortnite μας έχουν προϊδεάσει για το τι μέλλει γενέσθαι. Πολύ πρόσφατα η Meta (πρώην Facebook) ενημέρωσε μέσω του CEO της (Mark Zuckerberg), ότι αναβαθμίζει τα avatars μέσω διαθέσιμων Avatar Apps.
Οι νέοι μας ψηφιακοί… εαυτοί, θα είναι τρισδιάστατοι (3D), θα διαθέτουν πολύ περισσότερες εμφανισιακά επιλογές (χρώμα δέρματος, μαλλιά, ειδικά αξεσουάρ και πρόσθετα κ.λπ.), θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορες πλατφόρμες (π.χ. Facebook, Instagram) και σε Virtual Reality περιβάλλοντα, με τελικό σκοπό το Avatar μας να αποτελεί την ψηφιακή μας ταυτότητα!
Τι είναι το Web 3.0
Δηλαδή;
Για τον πολύ κόσμο, αυτή τη στιγμή δεν αλλάζει κάτι! Πολύ σύντομα όμως θα κληθούμε να… «επανεφεύρουμε» τους (ψηφιακούς μας τουλάχιστον) εαυτούς και να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα.
Δεν θα σας μπλέξω με NFTs, Blockchain και λοιπούς όρους (τουλάχιστον, όχι ακόμα), αλλά θα σας πω με απλά λόγια, ετοιμαστείτε όταν θα «βγαίνετε για (διαδικτυακά) ψώνια», να υπολογίζετε και το… Avatar σας! (Ναι, αυτό που λέγαμε παλιά… Ξενοδόχο!)
Μα τι νομίζετε; Ότι θα μπορείτε να παρευρεθείτε σε μια διαδικτυακή συναυλία και το Avatar σας να είναι καμία… «δευτεράντζα»;;;
Και άντε και εσάς δεν σας ενδιαφέρει!
Τα παιδιά σας; Τα ανίψια σας; Τα εγγόνια σας; Αυτά Avatars δεν θα έχουν;
Πως θα «τολμήσετε» να «περπατήσετε» στα διαδικτυακά στενά της… «Metapolis», με ένα απλό και… ασήμαντο Avatar;
Θα θέλετε να φοράει (ή πιο σωστά… φοράτε) τα πιο πρόσφατα sneakers, τα πιο cool γυαλιά και το πιο in T-Shirt, αλλιώς θα είστε… Avatarοδεικτούμενοι!!
Νομίζω ότι το… «πιάσατε το υπονοούμενο»!
Για να γίνουν όλα αυτά όμως, στον “κόσμο του Metaverse” θα πρέπει να υπάρξει σημαντική αναβάθμιση σε προγράμματα και σε υπολογιστική ισχύ και (φυσικά) θα απαιτηθεί και μία αντίστοιχη αναβάθμιση στο Web.
Τι είναι το Web 3.0
Danger is my Middle Name
Για τους κινδύνους που θα δημιουργηθούν, δεν φτάνουν χιλιάδες λέξεις ίσα – ίσα για να… ανοίξουμε το θέμα, οπότε θα αρκεστούμε στο εξής: Αυτός που κινδυνεύει από τη σημερινή κατάσταση του Web, θα κινδυνεύει και από την «αυριανή» και τη «μεθαυριανή».
Το θέμα είναι πως αυτό που αυξάνεται δεν είναι ο βαθμός του κινδύνου (που μπορεί να συμβαίνει KAI αυτό), αλλά σίγουρα αυξάνεται εκθετικά το πλήθος των ατόμων που θα μπορούσαν να βρεθούν σε δυσάρεστες καταστάσεις λόγω της κατάχρησης του διαδικτύου.
Και τι εννοούμε με το «δυσάρεστες καταστάσεις»;
Εννοούμε να χάσει κάποιος την επαφή με την πραγματικότητα και να αρχίσει να πιστεύει ότι η ζωή είναι όπως φαίνεται μέσα από μία οθόνη (ή ένα ζευγάρι γυαλιά, τέλος πάντων).
Να πέσει σε κατάθλιψη, επειδή δεν «είναι» όπως οι… influencers και δεν ζει τη ζωή των celebrities.
Να αποκοπεί από τον εξωτερικό κόσμο, αφού θα εργάζεται, θα κοινωνικοποιείται, θα διασκεδάζει και θα… «ζει» μέσα σε ένα πραγματικό Matrix. (Η ερώτηση αν και τώρα ζούμε μέσα σε Matrix, μάς είναι γνωστή, αλλά σίγουρα δεν είναι της παρούσης να το αναλύσουμε).
Όπως λοιπόν μαθαίνουμε από τη Wikipedia και την Google: «…Ο λεγόμενος και Σημασιολογικός Ιστός, web 3.0, επικεντρώνεται στη σημασία του περιεχομένου… Ως απόρροια των εξελίξεων στην Τεχνητή Νοημοσύνη, η αναζήτηση πλέον θα γίνεται με κανονικές εκφράσεις και προτάσεις αντί λέξεων-κλειδιών. Ο Ιστός 3.0 επιχειρεί να συνδέσει σημασίες και νοήματα αντί για πληροφορίες, επιχειρεί να φέρει στον χρήστη τις πληροφορίες που ζητάει χωρίς να πρέπει ο χρήστης να τις μετατρέψει σε μορφή που να καταλαβαίνει ο υπολογιστής.»
Με λίγα λόγια το Web 3.0 θα μπορεί να μας καταλαβαίνει και να καλύπτει ένα μεγάλο μέρος των αναγκών μας.
Τώρα για το πώς θα το χρησιμοποιήσουμε εμείς και ποιες ανάγκες θα αποφασίσουμε να… καλύψουμε, ήταν, είναι και θα είναι δικό μας, προσωπικό, θέμα.
Τι είναι το Web 3.0
Προσωπική ευθύνη (;)
Η έλευση (αργά ή γρήγορα) του Web 3.0, μαζί με την έλευση του Metaverse, θα αλλάξουν ριζικά το «ψηφιακό τοπίο», όπως το γνωρίζουμε μέχρι σήμερα.
Το πώς πραγματικά θα εξελιχθούν τα πράγματα, δεν μπορούμε να το πούμε με βεβαιότητα αυτή τη στιγμή. Μπορούμε μόνο να κάνουμε υποθέσεις και εικασίες, που και πάλι – στο τέλος – οδηγούν στο ότι ο καθένας μας, είναι υπεύθυνος (ή θα πρέπει να είναι υπεύθυνος) για τον… εαυτό του.
Όσο και αν βαλλόμεθα από εικόνες και λοιπά δεδομένα που προσπαθούν να μας επηρεάσουν και να μας κάνουν όλο και πιο απάνθρωπους ή αντικοινωνικούς , πάντα υπάρχει η προσωπική επιλογή και η προσωπική ευθύνη.
Αν δεν καταφέρουμε να κάνουμε το «απλό», δηλαδή να βάλουμε το μυαλό μας να… «δουλέψει» (με απλά λόγια να μην είμαστε… Ανόητοι), οι εικόνες βιβλίων και ταινιών ενός δυστοπικού μέλλοντος, μπορεί να μην είναι και πολύ μακριά.
Αν καταφέρουμε μαζί με την εξέλιξη της τεχνολογίας να υπάρξει και η αντίστοιχη ανάπτυξη και εξέλιξη σε τομείς όπως η φιλοσοφία, η ηθική, η κοινωνιολογία κ.λπ., τότε θα μπορέσουμε να αντλήσουμε όλα τα πολύ θετικά που έχει να μας προσφέρει η τεχνολογία και να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές έναν πολύ καλύτερο κόσμο.
Όλα είναι στο χέρι μας ή στο… χέρι του Avatar μας, τέλος πάντων!
